Непакорлівая вышыня
Урэшце Амар здаўся і сеў на зямлю, на самай мяжы цені ад дрэва, пад якім сумаваў Марынас. Пачаў вадзіць палкай па глебе. Зрабіў некалькі крамозьляў, а потым адной рыскай пераўтварыў іх у сваё поўнае імя па-гаркалёску. Не сядзелася яму на месцы. Падняўся і пачаў шпацыраваць сюды-туды. Час ішоў, а ён дагэтуль не ведаў, як выйсьці на сувяз з КВРП, што ўжо сабралася на арбіце, каб вырашыць іх лёс. Спыніўся і стаў уважліва разглядаць плот, шукаючы менш шчыльныя месцы. Падумаў:
- Мо пералезьці? - І прыдумаў:
- Заставайся тут, а я паспрабую пералезьці плот і паглядзець, ці далёка наш карабель.
Хлопчык не адразу зразумеў, што Амар зьвяртаўся менавіта да яго, а не да Марынаса. Малы кінуў кароткі пазірк на фіялетавага, потым на плот, і працягнуў завучваць казкі.
Ад сваёй справы хлопчыка адарваў жудасны гук булькання, клякацення і скрыпення. Ён даносіўся з боку пэрлямубрабахтыйца.
- Што гэта? - падскочыў малы.
- Гэта мой страўнік, - вярнуўся ў гэты сьвет Марынас, - у яго вельмі кепскі характар.
Зьміцер набраў розных ласункаў з стала і паднёс Марынасу:
- Вось, задавольце свой страўнік, мо падабрэе, - сказаў ён.
Марынас Метнік згадзіўся з ідэяй малога, і прыняўся частавацца мясцовымі фруктамі. Але думкі пра Флуфію так і не пакінулі яго.
- Цікава, як гэта Флуфія можа быць тваім сабакам, - дзівіўся Марынас, - Няўжо ў вас сабакі выглядаюць як Флуфія?
- Я ніколі не бачыў Вашу Флуфію, - адказаў Зьмітрок, - Я ведаю, што мая Гільза была Флуфіяй, толькі не ведаю, ці Вашай Флуфіяй яна была. Верагодна, Ваша Флуфія і выглядае як мая Гільза...
- А я не бачыў тваю Гільшу, - перапыніў Марынас, - але бачыў Флуфію, і яшчэ, я дакладна ведаю, што ўсе сабакі галактыкі выглядаюць аднолькава. І я ўпэўніваю цябе, тая Флуфія, якую Я бачыў, дакладна не зьяўляецца сабакам!
Гэтым часам Амар пакараў плот. Тое была ўжо чацьвёртая яго спроба. Адразу ён вырашыў лезьці з таго боку, адкуль яны з малым увайшлі на паляну. Аднак, там вельмі шчыльна былі сплецены галіны, нават пальца не праціснуць.
Фіялетавы двойчы абыйшоў плот па ўсяму перыметру, уважліва яго разглядаючы, і знайшоў месца, як яму здавалася, дзе той здолее падняцца да самых верхавін дрэў. І сапраўды, Амар пакарыў ужо дзьве траціны вышыні мура і нават убачыў макушку касмалёта з супрацьлеглага ад яго боку.
- Значыць, карабель недалёка! - абрадваўся фіялетавы і палез вышэй. Сонца ўвесь час пякло ў патыліцу ды ў сьпішу. Амар быў увесь мокры ад поту. А вецце к верху спляталася ўсё шчыльней.
- Вох, сьпякота якая! Папіць бы чаго... - вымавіў дрэвалаз і прыпыніўся перавесьці дыханне. Тут жа яму падалі халоднай вады ў згорнутым шырокім лісьце. Амар зрабіў некалькі глыткоў, змачыў патыліцу і шыю, падзякаваў і палез далей.
- Гэтак значна лепей, - палумаў ён і адразу выкрыкнуў:
- Ай, хто кідаецца? - хутка павярнуўся.
Нікога, толькі Зьмітрок з Марынасам, зусім маленькія, гутарылі пад дрэвам і нават ўвагі не зьвярталі на фіялетавага.
- Ай! - ускрыкнуўў ён ізноў.
Ужо зьверху кінулі нешта. Амар пачаў аглядацца вакол. І справа заўважыў нейкую кропку. Тая павялічвалася і ўрэшце апынулася каштанам, што на вялікай хуткасьці ляцеў у гаркалёсца. Апошні пасьпеў схаваць твар, але каштан трапіў яму ў вуха. Тады фіялетавага і зацікавіла пытанне, хто ж яму падаў вады хвіліну таму.
Раптам ветка, за якую трымаўся Амар, зламалася і той з крыкам паляцеў уніз, дзе хлопчык упэўніваў Марынаса ў тым, што Гільза не дрэнная, якой яе бачыць пэрлямубрабахтыец:
- Яна ж шукае свайго гаспадара. Проста кожны раз ператвараецца ў розныя істоты і пачынае ўсё знава. Каб вы яе ведалі крыху лепш...
- А ты яе добра ведаеш? - перапыніў Марынас, - Ты ведаў, што яна не твой сабака, дакладней, што яна не была тваім сабакам спачатку? Ці што яна вандруе ў космасе і псуе жыццё розным таленавітым людзям? Ці на твой погляд Я дрэнны, і мне дазволена псаваць жыццё?
- Вы добры, - адказаў малы.
- Ты ўпэўнены? Для птушак я зваліўся з неадкуль і проста так без прычыны абстраляў іх караблі. Ці лічаць яны мяне добрым? А за вамі яны гналіся каб падзякаваць, ці цукеркамі пачаставаць?
- Мы ім нічога не зрабілі? - ціха сказаў хлопчык, - проста так ўсё адбылося, што мы... а Гільза... і потым Вы, - пачаў хлюпаць носам малы, - Каб яна была тут, яна б Вам усё патлумачыла, у яе гэта атрымліваецца лепш.
- І часта яна так зьнікае? - ужо спакойна і нават зацікаўлена спытаў інспектар.
- На маіх вачах яна зьнікла аднойчы. Але Гільза казала, што шмат разоў нечакана зьнікала ў адным месцы, а зьяўлялася ў іншым, і зусім сябе не пазнавала.
- Цікавыя здольнасьці, - усьміхнуўся Марынас, - улічваючы як даўно яна была Флуфіяй, вандруе тая доўгі тэрмін, як тая валацуга.
- Так, і вельмі пакутуе, - запэўніў Зьмітрок, - Цікава, дзе яна зараз? Як яна там? - дадаў малы.
- Калі ўсё праўда і твая Гільза сапраўды спадврожнічае па сусьвеце ў пошуках свайго гаспадара і менавіта выпадкова, а не сьпецыяльна, шкодзіць людзям...
- Гэтак і ёсьць!
- ...Будзем спадзявацца, што яна ў хуткім часе знойдзе свайго гаспадара, дзе б той не быў. А яна казала, каго менавіта шукае?
- Казала. Яго завуць Закімбаўнас, ён вучоны.
Марынас засьмяяўся, бо адразу зразумеў пра каго кажа Зьміцер. А вось хлопчык глядзеў на таго вялікімі вачыма, што на міжзорнай мове жэстаў і штуршкоў значыла: "я падобны на жартаўніка?" Праўда Зьмітрок і не зразумеў, што так добра валодае гэтай мовай. А Марынас адразу ўцяміў:
- Гаспадар тваёй Гільзы, звар'яцелы саманазваны прафесар неіснуючай псэўдаабсурдыстыкі, Хутказак Алібаўнас. Ён зьнік шмат гадоў таму разам з сваім сабакам, гаркалёскім нюхачом. Гэта парода такая, з роднай плянэты твайго сябра.
- О! Амар яго таксама ведае! Відаць, ён вельмі знакаміты вучоны?
- Ты мяне напэўна не слухаеш? - адказаў Марынас, - Мы яго ў школе праходзім - гэта так, але толькі як прыклад максімальнай ступені антынавучнай думкі. Зараз паўсюль агульная праграма адукацыі, таму яго ведае і твой Амар. Дарэчы, а дзе твой сябар?
- Ён палез на плот, - успомніў хлопчык і абодва пачалі аглядвацца навокал, - Знайшоў! усклікнуў Зьмітрок.
- Мо пералезьці? - І прыдумаў:
- Заставайся тут, а я паспрабую пералезьці плот і паглядзець, ці далёка наш карабель.
Хлопчык не адразу зразумеў, што Амар зьвяртаўся менавіта да яго, а не да Марынаса. Малы кінуў кароткі пазірк на фіялетавага, потым на плот, і працягнуў завучваць казкі.
Ад сваёй справы хлопчыка адарваў жудасны гук булькання, клякацення і скрыпення. Ён даносіўся з боку пэрлямубрабахтыйца.
- Што гэта? - падскочыў малы.
- Гэта мой страўнік, - вярнуўся ў гэты сьвет Марынас, - у яго вельмі кепскі характар.
Зьміцер набраў розных ласункаў з стала і паднёс Марынасу:
- Вось, задавольце свой страўнік, мо падабрэе, - сказаў ён.
Марынас Метнік згадзіўся з ідэяй малога, і прыняўся частавацца мясцовымі фруктамі. Але думкі пра Флуфію так і не пакінулі яго.
- Цікава, як гэта Флуфія можа быць тваім сабакам, - дзівіўся Марынас, - Няўжо ў вас сабакі выглядаюць як Флуфія?
- Я ніколі не бачыў Вашу Флуфію, - адказаў Зьмітрок, - Я ведаю, што мая Гільза была Флуфіяй, толькі не ведаю, ці Вашай Флуфіяй яна была. Верагодна, Ваша Флуфія і выглядае як мая Гільза...
- А я не бачыў тваю Гільшу, - перапыніў Марынас, - але бачыў Флуфію, і яшчэ, я дакладна ведаю, што ўсе сабакі галактыкі выглядаюць аднолькава. І я ўпэўніваю цябе, тая Флуфія, якую Я бачыў, дакладна не зьяўляецца сабакам!
Гэтым часам Амар пакараў плот. Тое была ўжо чацьвёртая яго спроба. Адразу ён вырашыў лезьці з таго боку, адкуль яны з малым увайшлі на паляну. Аднак, там вельмі шчыльна былі сплецены галіны, нават пальца не праціснуць.
Фіялетавы двойчы абыйшоў плот па ўсяму перыметру, уважліва яго разглядаючы, і знайшоў месца, як яму здавалася, дзе той здолее падняцца да самых верхавін дрэў. І сапраўды, Амар пакарыў ужо дзьве траціны вышыні мура і нават убачыў макушку касмалёта з супрацьлеглага ад яго боку.
- Значыць, карабель недалёка! - абрадваўся фіялетавы і палез вышэй. Сонца ўвесь час пякло ў патыліцу ды ў сьпішу. Амар быў увесь мокры ад поту. А вецце к верху спляталася ўсё шчыльней.
- Вох, сьпякота якая! Папіць бы чаго... - вымавіў дрэвалаз і прыпыніўся перавесьці дыханне. Тут жа яму падалі халоднай вады ў згорнутым шырокім лісьце. Амар зрабіў некалькі глыткоў, змачыў патыліцу і шыю, падзякаваў і палез далей.
- Гэтак значна лепей, - палумаў ён і адразу выкрыкнуў:
- Ай, хто кідаецца? - хутка павярнуўся.
Нікога, толькі Зьмітрок з Марынасам, зусім маленькія, гутарылі пад дрэвам і нават ўвагі не зьвярталі на фіялетавага.
- Ай! - ускрыкнуўў ён ізноў.
Ужо зьверху кінулі нешта. Амар пачаў аглядацца вакол. І справа заўважыў нейкую кропку. Тая павялічвалася і ўрэшце апынулася каштанам, што на вялікай хуткасьці ляцеў у гаркалёсца. Апошні пасьпеў схаваць твар, але каштан трапіў яму ў вуха. Тады фіялетавага і зацікавіла пытанне, хто ж яму падаў вады хвіліну таму.
Раптам ветка, за якую трымаўся Амар, зламалася і той з крыкам паляцеў уніз, дзе хлопчык упэўніваў Марынаса ў тым, што Гільза не дрэнная, якой яе бачыць пэрлямубрабахтыец:
- Яна ж шукае свайго гаспадара. Проста кожны раз ператвараецца ў розныя істоты і пачынае ўсё знава. Каб вы яе ведалі крыху лепш...
- А ты яе добра ведаеш? - перапыніў Марынас, - Ты ведаў, што яна не твой сабака, дакладней, што яна не была тваім сабакам спачатку? Ці што яна вандруе ў космасе і псуе жыццё розным таленавітым людзям? Ці на твой погляд Я дрэнны, і мне дазволена псаваць жыццё?
- Вы добры, - адказаў малы.
- Ты ўпэўнены? Для птушак я зваліўся з неадкуль і проста так без прычыны абстраляў іх караблі. Ці лічаць яны мяне добрым? А за вамі яны гналіся каб падзякаваць, ці цукеркамі пачаставаць?
- Мы ім нічога не зрабілі? - ціха сказаў хлопчык, - проста так ўсё адбылося, што мы... а Гільза... і потым Вы, - пачаў хлюпаць носам малы, - Каб яна была тут, яна б Вам усё патлумачыла, у яе гэта атрымліваецца лепш.
- І часта яна так зьнікае? - ужо спакойна і нават зацікаўлена спытаў інспектар.
- На маіх вачах яна зьнікла аднойчы. Але Гільза казала, што шмат разоў нечакана зьнікала ў адным месцы, а зьяўлялася ў іншым, і зусім сябе не пазнавала.
- Цікавыя здольнасьці, - усьміхнуўся Марынас, - улічваючы як даўно яна была Флуфіяй, вандруе тая доўгі тэрмін, як тая валацуга.
- Так, і вельмі пакутуе, - запэўніў Зьмітрок, - Цікава, дзе яна зараз? Як яна там? - дадаў малы.
- Калі ўсё праўда і твая Гільза сапраўды спадврожнічае па сусьвеце ў пошуках свайго гаспадара і менавіта выпадкова, а не сьпецыяльна, шкодзіць людзям...
- Гэтак і ёсьць!
- ...Будзем спадзявацца, што яна ў хуткім часе знойдзе свайго гаспадара, дзе б той не быў. А яна казала, каго менавіта шукае?
- Казала. Яго завуць Закімбаўнас, ён вучоны.
Марынас засьмяяўся, бо адразу зразумеў пра каго кажа Зьміцер. А вось хлопчык глядзеў на таго вялікімі вачыма, што на міжзорнай мове жэстаў і штуршкоў значыла: "я падобны на жартаўніка?" Праўда Зьмітрок і не зразумеў, што так добра валодае гэтай мовай. А Марынас адразу ўцяміў:
- Гаспадар тваёй Гільзы, звар'яцелы саманазваны прафесар неіснуючай псэўдаабсурдыстыкі, Хутказак Алібаўнас. Ён зьнік шмат гадоў таму разам з сваім сабакам, гаркалёскім нюхачом. Гэта парода такая, з роднай плянэты твайго сябра.
- О! Амар яго таксама ведае! Відаць, ён вельмі знакаміты вучоны?
- Ты мяне напэўна не слухаеш? - адказаў Марынас, - Мы яго ў школе праходзім - гэта так, але толькі як прыклад максімальнай ступені антынавучнай думкі. Зараз паўсюль агульная праграма адукацыі, таму яго ведае і твой Амар. Дарэчы, а дзе твой сябар?
- Ён палез на плот, - успомніў хлопчык і абодва пачалі аглядвацца навокал, - Знайшоў! усклікнуў Зьмітрок.
Коментарі